اگر اصطلاح روانشناسی مثبت گرا را زیاد شنیده‌اید، اما کاملاً مطمئن نیستید که چیست، به جای مناسب خود رسیده‌اید! برخی از باورهای غلط رایج در مورد روانشناسی مثبت وجود دارد، چه در مورد آنچه هست و چه نیست. برای پاک کردن برخی از این سوءتفاهم‌ها و ارائه مختصر اما جامع در مورد این زمینه، ما این نوشتار را با هدف تعریف و توصیف جنبش مثبت روانشناسی جمع کرده‌ایم.

روانشناسی مثبت گرا چیست: یک تعریف

روانشناسی مثبت به طرق مختلف و با کلمات زیادی توصیف شده است، اما تعریف متداول در این زمینه این است:
” روانشناسی مثبت گرا مطالعه علمی است چیزی است که زندگی را با ارزش می‌کند (پترسون ، ۲۰۰۸)
روانشناسی مثبت گرا یک رویکرد علمی برای مطالعه افکار، احساسات و رفتارهای انسان است و با تمرکز بر نقاط قوت به‌جای ضعف، ساختن نیکی در زندگی به جای پرداختن به بدی است.(پترسون ، ۲۰۰۸).
آنچه روانشناسی مثبت گرا روی آن تمرکز دارد
روانشناسی مثبت بر وقایع و تأثیرات مثبت در زندگی متمرکز است، ازجمله:
_تجربیات مثبت (مانند شادی، الهام‌بخش و عشق).
_حالات و صفات مثبت (مانند قدردانی، مقاومت و دلسوزی).
نهادهای مثبت (اعمال اصول مثبت در کل سازمان‌ها و نهادها).
به‌عنوان یکی از زمینه‌های روانشناسی، این زمینه بیشتر وقت خود را صرف فکر کردن در مورد مباحثی از قبیل نقاط قوت شخصیت، خوش‌بینی، رضایت از زندگی، خوشبختی، بهزیستی، قدردانی، دلسوزی (و همچنین خود دلسوزی)، عزت‌نفس و اعتمادبه‌نفس، امید می‌کند و بیشتر صرف پرداختن به عمق این مباحث می‌گردد.

فواید روانشناسی مثبت گرا

قطع به یقین ذکر تمام فواید روانشناسی مثبت گرا غیرممکن خواهد بود، اما ما سعی خواهیم کرد تا درباره برخی از تأثیرگذارترین نتایج تمرین روانشناسی مثبت گرا، یک مرور کلی ارائه دهیم. به‌طورکلی، بزرگ‌ترین مزیت بالقوه این زمینه این است که به ما قدرت تغییر دیدگاه فرد را می‌آموزد.
این تمرکز بسیاری از تکنیک‌ها، تمرین‌ها و حتی کل برنامه‌های مبتنی بر روانشناسی مثبت‌گرا است زیرا یک تغییر نسبتاً ناچیز از دیدگاه فرد می‌تواند به تغییرات حیرت‌انگیز در بهزیستی و کیفیت زندگی منجر شود. تزریق کمی خوش‌بینی و قدردانی بیشتر به زندگی شما یک اقدام ساده است که می‌تواند چشم‌انداز بسیار مثبت‌تری از زندگی به شما ببخشد.
مطمئناً هیچ روانشناس مثبت‌گرای محترمی نمی‌آید به شما بگوید که فقط روی جنبه‌های مثبت زندگی تمرکز کنیم. روانشناسی مثبت‌گرا نه به‌جای روانشناسی سنتی، بلکه برای تکمیل آن با یک تعصب مثبت که دقیقاً به‌اندازه تعصب منفی روانشناسی طی چند دهه گذشته ایجاد نشده است، کاربرد دارد.
۱_ مردم تأثیر پول بر خوشبختی خود را بسیار زیاد ارزیابی می‌کنند. این تأثیر می‌گذارد، اما نه تقریباً به همان اندازه که فکر می‌کنیم، بنابراین تمرکز کمتر برای دستیابی به ثروت، شما را شادتر می‌کند (آکنین، نورتون و دان، ۲۰۰۹).
۲_ خرج کردن پول برای تجربیات باعث افزایش شادی بیشتر از صرف هزینه در دارایی‌های مادی می‌شود (هاول و هیل، ۲۰۰۹).
۳_ قدردانی، کمک بزرگی به خوشبختی زندگی می‌کند و نشان می‌دهد هرچه قدر شکرگزاری را پرورش می‌دهیم، خوشبخت‌تر خواهیم بود (Seligman، Steen، Park، & Peterson، ۲۰۰۵)؛
۴_ اکسی توسین هورمونی است که ممکن است اعتمادبه‌نفس، همدلی و اخلاق بیشتری را در انسان برانگیزد، به این معنی که بغل کردن یا نمایش‌های دیگر از محبت جسمی ممکن است شما را به رفاه عمومی خودتان (و رفاه دیگران) افزایش دهد.؛
۵_خوشبختی مسری است. کسانی که دوستان شاد و افراد مهم دیگری دارند، احتمال بیشتری برای شاد بودن در آینده دارند.
۶_افرادی که اعمال مهربانی نسبت به دیگران انجام می‌دهند، نه‌تنها باعث افزایش رفاه می‌شوند، بلکه موردقبول همسالان خود نیز قرار می‌گیرند.
۷_خرج کردن پول برای افراد دیگر باعث خوشبختی بیشتر برای اهداکننده می‌شود (دان، آکنین و نورتون، ۲۰۰۸).
روانشناسی مثبت همچنین باعث پیشرفت در محیط کار می‌شود. مطالعات انجام‌شده در این زمینه نشان داده است:
* احساسات مثبت باعث افزایش عملکرد شغلی ما می‌شود.
* احساسات مثبت در محیط کار مسری است، به این معنی که یک فرد یا گروه مثبت می‌تواند جلوه‌ای موج‌دار داشته باشد که در کل سازمان گسترش یابد.
* اقدامات کوچک و ساده می‌توانند تأثیر زیادی در خوشبختی ما داشته باشند، به این معنی که برای تشویق محل کار شما برای تبدیل‌شدن به مکانی شادتر و مثبت‌تر، کار زیادی نمی‌کند (Kjerulf، ۲۰۱۶).

روانشناسی مثبت گرا نیاز امروز تمامی جوامع

یکی از مزایای استفاده از چشم‌انداز مثبت روان‌شناختی، به تعبیر کلی آن، موفقیت است! موفقیت نه‌تنها ما را خوشحال‌تر می‌کند، بلکه احساس خوشبختی می‌کنیم و احساسات مثبت را تجربه می‌کنیم، درواقع شانس موفقیت ما را افزایش می‌دهد (لیوبومیرسکی، کینگ و داینر، ۲۰۰۵).
بااین‌حال، فرض نکنید که امتناع از هرگونه تجاوز به احساسات منفی یا چشم‌اندازهای منفی به شما کمک می‌کند تا به موفقیت برسید. یک یافته مهم از تحقیقات روانشناسی مثبت این است که وادار کردن افرادی که به‌طور طبیعی خوش‌بین نیستند که “فقط مثبت فکر کنند” می‌توانند صدمات بیشتری داشته باشند. خوش‌بینی غیرواقعی به همراه بدبینی شدید مضر است
یکی دیگر از مزایای گسترده جنبش روانشناسی مثبت ، ایده‌ای کاملاً تعریف شده از “زندگی خوب” چیست.
روانشناس مثبت مشهور روی F. Baumeister و همکارانش تصمیم گرفتند که چه چیزی زندگی خوبی را ایجاد می‌کند، پیدا کنند و آن‌ها یافته‌های جالبی را یافتند که می‌توانید برای زندگی خودتان اعمال کنید (۲۰۱۳). تحقیقات آن‌ها نشان داد که خوشبختی و احساس معنا در زندگی لزوماً دست‌به‌دست هم نمی‌دهند و این نشان می‌دهد که توجه به احساسات مثبت به‌تنهایی زندگی را برآورده و رضایت‌بخش شما نخواهد کرد.

برخی از یافته‌های خاص‌تر

* رضایت از خواسته‌ها و نیازهای شما باعث افزایش شادی می‌شود، اما هیچ تأثیری در معناداری (با معنی بودن) ندارد. این نشان می‌دهد که تمرکز روی به دست آوردن آنچه می‌خواهید شادی شما را افزایش می‌دهد، اما ممکن است مجبور شوید مکمل دریافت کنید تا معنای عمیق‌تری داشته باشید.
* خوشبختی امروزی محور است، ریشه در لحظه دارد، درحالی‌که معناداری بیشتر به گذشته و آینده و نحوه پیوند آن‌ها به زمان متمرکز است. این یافته نشان می‌دهد که شما می‌توانید برای افزایش شادی خودروی زمان حال متمرکز شوید، اما ممکن است برای یافتن معنا بیشتر به فکر گذشته و آینده خود باشید.
* “ارائه‌دهندگان” معنای بیشتری را تجربه می‌کنند، درحالی‌که “ضبط کنندگان” شادی بیشتری را تجربه می‌کنند. اگر احساس می‌کنید که فاقد معنا هستید، سعی کنید با دیگران تسویه‌حساب کنید، اما اگر شادی ندارید، سعی کنید سخاوت دیگران را بپذیرید تا خود را تقویت کنید.

* نگرانی، استرس و اضطراب به‌احتمال‌زیاد توسط کسانی احساس می‌شود که زندگی آن‌ها ازنظر معناداری زیاد و کم خوشبختی است. این نشان می‌دهد که اگر احساس جدی داشته باشید نباید احساس تجربه کردن در احساسات منفی را کم کنید – کمی احساسات منفی می‌تواند یک چیز خوب باشد!
* قصد ابراز هویت معتبر خود و احساس هویت شخصی قوی با معنایی مرتبط است، اما نه با خوشبختی. اگر به دنبال معنی هستید، سعی کنید روی اصالت خودکار کنید.
یافته‌هایی ازاین‌دست تعدادی نظریه جالب ایجاد شده است که ادبیات روانشناسی مثبت را به خود جلب می‌کند.

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری

امیدواریم که این مقاله درک خوبی از روانشناسی مثبت به شما ارائه کرده باشد روانشناسی مثبت زمینه‌ای با پتانسیل بزرگ برای بهبود زندگی افراد در سراسر جهان است و تاکنون یافته‌های تأثیرگذار بسیاری کشف شده است.
روانشناسی مثبت گرا نیازی به ابزارهای پیچیده و همچنین صحبت‌های تخصصی ندارد. گاهی با یک سخن مثبت، با یک وسیله یا هر اتفاق مثبت دیگری می‌توان فرد را به زندگی علاقه‌مند و امیدوار نمود.

positivepsychology