تستوسترون و ریزش مو . تستوسترون یک هورمون مردانه است که در بدن زنان هم به مقدار کمی ترشح میگردد و اگر مقدار آن از حد معمول فراتر رود ممکن است بعث ایجاد شدن صفات مردانه در زنان شود.
یکی از مشکلاتی که افزایش سطح این هورمون در بدن زنان ایجاد میکند ریزش مو است. مشکلی که بیشتر زنان از آن شکایت میکنند. در این مقاله از سری مقالات بارطب با شما همراهیم تا در مورد تستوسترون و ریزش مو بیشتر بدانید.
شاید نتوان جواب درستی برای رابطه ریزش مو و هورمون تستوسترون پیدا کرد. یک باور عمومی است که میگوید مردان کچل دارای تستوسترون بالایی هستند، اما آیا این واقعاً درست است؟
طبق گفته انستیتوهای ملی بهداشت (NIH)، طاسی الگوی مردانه یا آلوپسی آندروژنیک، تقریباً ۵۰ میلیون مرد و ۳۰ میلیون زن در ایالاتمتحده را تحت تأثیر قرار میدهد. ریزش مو به دلیل کوچک شدن فولیکولهای مو و تأثیر آن در چرخه رشد است. موهای جدید ظریف و ظریف میشوند تا جایی که اصلاً مویی باقی نماند و فولیکولها خاموش شوند. این ریزش مو ناشی از هورمونها و ژنهای خاصی است.
قبل از اینکه رابطه تستوسترون و ریزش مو را بگوییم اجازه بدهید کمی در رابطه با این هورمون صحبت کنیم و ببینیم که اصلاً چیست.
تستوسترون در بدن شما به اشکال مختلف وجود دارد. یک تستوسترون “آزاد” وجود دارد که به پروتئینهای بدن شما متصل نیست. این نوعی است که بیشتر در بدن فعالیت میکند.
تستوسترون همچنین میتواند به آلبومین، پروتئین موجود در خون متصل شود. بیشتر تستوسترون ها به پروتئین متصل به هورمون جنسی گلوبولین (SHBG) متصل هستند و فعال نیستند. اگر میزان SHBG پایینی داشته باشید، ممکن است سطح بالایی از تستوسترون آزاد در جریان خون داشته باشید.
دی هیدروتستوسترون (DHT) توسط تستوسترون وتوسط یک آنزیم ساخته میشود. DHT پنج برابر تستوسترون قویتر است. DHT در درجه اول توسط بدن در پروستات، پوست و فولیکولهای مو استفاده میشود.
طاسی الگوی مردانه (MPB) شکل متمایزی دارد. خط موی جلویی مخصوصاً در کنارهها عقب میرود و به شکل M درمیآید. این طاسی پیشانی است. تاج سر که به آن راس نیز گفته میشود، طاس میشود. سرانجام این دو ناحیه به شکل “U” درمیآیند. MPB حتی میتواند به موهای قفسه سینه نیز برسد که با افزایش سن نازک میشود. شاید عجیب باشد ولی مو در مکانهای مختلف بدن میتواند واکنش متفاوتی به تغییرات هورمونی نشان دهد. بهعنوانمثال، رشد موهای صورت میتواند بهبود یابد درحالیکه مناطق دیگر طاس میشوند.
دی هیدروتستوسترون (DHT) از تستوسترون توسط آنزیمی به نام ۵-آلفا ردوکتاز ساخته میشود. همچنین میتوان از DHEA، هورمونی که بیشتر در زنان شایع است، ایجاد شود. در پوست، فولیکولهای مو و پروستات یافت میشود. اقدامات DHT و حساسیت فولیکولهای مو به DHT همان چیزی است که باعث ریزش مو میشود و درواقع راز تستوسترون و ریزش مو است.
DHT در پروستات نیز عمل میکند. بدون DHT، پروستات بهطور طبیعی رشد نمیکند. با DHT بیشازحد، یک مرد میتواند دچار هیپرتروفی خوشخیم پروستات شود که به آن پروستات بزرگ نیز گفته میشود.
برخی شواهد از ارتباط بین طاسی و سرطان پروستات و سایر بیماریها وجود دارد. دانشکده پزشکی هاروارد گزارش داده است که خطر ابتلا به سرطان پروستات در مردان طاسی راس ۱٫۵ برابر بیشتر از مردان بدون لکههای کچلی است. خطر بیماری عروق کرونر نیز در مردان با لکههای طاس بیش از ۲۳ درصد بیشتر است. تحقیقات در مورد اینکه آیا ارتباطی بین سطح DHT و سندرم متابولیک، دیابت و سایر شرایط سلامتی وجود دارد، ادامه دارد.
شاید بگویید که چه کنیم با این DHT که باعث کم مویی میشود؟! حقیقت این است که مقدار تستوسترون یا DHT نیست که باعث طاسی میشود. بلکه این حساسیت فولیکولهای موی شماست. این حساسیت توسط ژنتیک تعیین میشود. ژن AR گیرنده را بر روی فولیکولهای مو ایجاد میکند که با تستوسترون و DHT تعامل دارند. اگر گیرندههای شما حساسیت خاصی داشته باشند، حتی با مقادیر کمی DHT بهراحتی تحریک میشوند و درنتیجه ریزش مو بهراحتی انجام میشود. ژنهای دیگر نیز ممکن است نقشی داشته باشند.
سن، استرس و سایر عوامل میتوانند در اینکه شما ریزش مو دارید، تأثیر بگذارند؛ اما ژنها نقش بسزایی دارند و مردانی که دارای بستگان نزدیک مرد با MPB هستند، خطر ابتلا به MPB در خود آنها بسیار بیشتر است.
زنان همچنین ممکن است به دلیل آلوپسی آندروژنتیک دچار ریزش مو شوند. اگرچه سطح تستوسترون در زنان بسیار کمتر از مردان است، اما مقدار کافی برای بالقوه بودن ریزش مو آندروژنتیک وجود دارد.
زنان الگوی متفاوتی از ریزش مو را تجربه میکنند. نازک شدن در بالای پوست سر به شکل “درخت کاج” رخ میدهد، اما خط موی جلویی عقب نمیرود. ریزش مو با الگوی زنانه (FPHL) نیز به دلیل عملکرد DHT بر روی فولیکولهای مو است.
چندین روش درمان MPB و FPHL شامل تداخل در تستوسترون و اقدامات DHT است. فیناستراید (Propecia) دارویی است که آنزیم ۵-آلفا ردوکتاز را که تستوسترون را به DHT تبدیل میکند، مهار میکند. مصرف آن در زنانی که ممکن است باردار شوند خطرناک است و ممکن است عوارض جانبی جنسی این دارو بر روی زنان و مردان وجود داشته باشد.
یکی دیگر از مهارکنندههای ۵-آلفا ردوکتاز به نام دوتاسترید (Avodart) در حال حاضر بهعنوان یک درمان بالقوه برای MPB مورد بررسی قرار میگیرد. در حال حاضر برای درمان پروستات بزرگ شده در بازار موجود است.
سایر گزینههای درمانی که شامل تستوسترون یا DHT نمیشوند عبارتاند از:
_ماینوکسیدیل
_کتوکونازول
_لیزر درمانی
_پیوند فولیکول مو با جراحی
در این نوشتار در مورد رابطه تستوسترون و ریزش مو مطالبی را با شما به اشتراک گذاشتیم. نکتهای که اهمیت دارد این است که لازم است تحت هر شرایطی ابتدا آزمایشات لازم را در مورد ریزش موی خود انجام دهید.
در مرحله بعد پزشک با دیدن جواب آزمایش شما اقدام به نوشتن داروهای لازم برای جلوگیری از ریزش موی شما کرده و یا کمک میکند تا موهای جدید رشد کرده و جایگزین موهای قبلی شود.