زخم نوعی بریدگی یا باز شدن در پوست است. این فرآیند میتواند فقط یک خراش یا برش به اندازه یک برش کاغذ باشد. یک خراش بزرگ، سایش یا برش ممکن است به دلیل ریزش، تصادف یا تروما اتفاق بیفتد. یک برش جراحی که توسط پزشک معالج در طی انجام اقدامات پزشکی انجام می شود نیز زخم است. بدن انسان یک سیستم پیچیدهای برای برطرف کردن زخم های پوستی دارد. تمامی مراحل طبیعی برای بهبود مناسب زخم لازم است. ترمیم زخم به مراحل مختلفی برای بهبودی کامل نیاز دارد.
بدن انسان در چند مرحله زخم را بهبود می بخشد. این مراحل عبارتند از:
تمیز و پوشاندن زخم می تواند به بدن شما در ترمیم محل زخم کمک کند.
هنگامی که بریدگی، خراش یا سایر زخم ها در پوست بدن ایجاد می شوند، معمولاً خونریزی شروع می شود. اولین مرحله در ترمیم زخم، متوقف کردن خونریزی است. به این مرحله هموستاز گفته می شود.
بعد از زخم شدن، از چند ثانیه تا چند دقیقه بعد خون لخته می شود. این نوع لخته شدن نوعی مناسب از لخته شدن خون محسوب میشود که به جلوگیری از ریزش بیش از حد خون کمک می کند. همچنین لخته شدن باعث بسته شدن و بهبودی زخم می شود.
مرحله لخته شدن و پوسته پوسته شدن سه مرحله اصلی دارد:
۱٫ رگهای خونی اطراف زخم باریک است. این امر کمک می کند تا خونریزی متوقف شود.
۲٫ پلاکتها، که سلولهای لخته کننده خون هستند، کنار هم جمع می شوند تا یک “پلاگین” در زخم ایجاد کنند.
۳٫ لخته شدن یا انعقاد شامل پروتئینی به نام فیبرین است. این ماده “چسب خون” است که میتواند پلاکت را در جای خود نگه دارد.
۴- التهاب، که شامل تمیز سازی زخم و بهبودی است.
هنگامی که زخم شما خونریزی نکند، بدن می تواند شروع به تمیز سازی و بهبودی آن نماید. در این حالت ابتدا رگهای خونی اطراف زخم کمی باز می شوند تا جریان خون بیشتری به داخل آن منتقل شود. این فرآیند ممکن است باعث شود که منطقه دچار التهاب یا کمی قرمز و متورم شود. ممکن است کمی گرما نیز احساس شود.
خون تازه اکسیژن و مواد مغذی بیشتری را به زخم منتقل میکند. گلبولهای سفید به نام ماکروفاژها به محل زخم میرسند. ماکروفاژها با مبارزه با هرگونه عفونت، به تمیز کردن زخم کمک میکنند. ماکروفاژها همچنین پیام رسان های شیمیایی به نام فاکتورهای رشد را برای ترمیم منطقه زخم ارسال می کنند.
ممکن است مایع روشنی را در اطراف زخم ببینید. این بدان معناست که گلبولهای سفید در حین کار به دفاع و بازسازی بدن مشغول هستند.
هنگامی که زخم تمیز و پایدار باشد، بدن شما میتواند شروع به بازسازی محل کند. گلبول های قرمز سرشار از اکسیژن برای ایجاد بافت جدید به محل میآیند. این فرآیند مانند یک سایت ساخت و ساز است، فقط اینکه بدن شما مصالح ساختمانی خود را می سازد.
سیگنالهای شیمیایی در بدن به سلولهای اطراف زخم دستور میدهند تا بافتهای الاستیکی به نام کلاژن بسازند. این ماده به ترمیم پوست و بافتهای زخم کمک میکند. کلاژن مانند داربستی است که سایر سلولها بر روی آن ساخته می شوند.
در این مرحله از بهبودی، ممکن است یک نشان زخم تازه، بزرگ و قرمز رنگ را مشاهده کنید. جای زخم به آرامی در رنگ محو می شود و مسطح تر به نظر می رسد.
حتی بعد از اینکه به نظر میرسد زخم بسته و ترمیم شده، هنوز هم روند بهبود ادامه دارد. ممکن است محل زخم صورتی به نظر برسد و کشیده یا مبهم باشد. ممکن است احساس خارش یا سفتی در منطقه زخم کنید. بدن شما به ترمیم و تقویت منطقه ادامه می دهد.
چه مدت طول می کشد تا زخم بهبود یابد؟
مدت زمان مورد نیاز برای بهبود زخم بستگی به این دارد که برش بزرگ یا عمقی باشد. ممکن است چند سال طول بکشد تا زخم کاملاً بهبود یابد. ترمیم و التیام زخم باز ممکن است طولانی تر از زخم بسته باشد.
طبق اطلاعات پزشکی، پس از گذشت حدود ۳ ماه، بیشتر زخم ها ترمیم میشوند. به طور کلی زخمهای جراحی معمولاً سریعتر از سایر زخمها بهبود مییابند. براساس دادههای تحقیقاتی، برش های جراحی معمولاً ۶ تا ۸ هفته طول می کشد تا بهبود یابند.
اگر زخم ها پوشانده شوند، ممکن است سریعتر یا بهتر بهبود یابند. براساس یافته ها، زخم ها برای بهبودی به رطوبت نیاز دارند. یک باند نیز زخم را تمیزتر نگه می دارد. برخی از شرایط سلامتی میتواند باعث بهبودی بسیار کند یا متوقف شدن ترمیم زخم شود. این مسئله ممکن است حتی در مورد برش های ناشی از عمل جراحی نیز رخ دهد.